Przebieg ścieżki ilustruje mapka zamieszczona poniżej. Kierunek marszu wyznaczają tabliczki kierunkowe. Ścieżka przeznaczona jest wyłącznie dla ruchu pieszego. Długość trasy wynosi ok. 2,5 km, a jej przejście zajmuje od 1,5 do 2 godzin. Istnieje również wariant krótszy, ok. 2 km, omijający arboretum oraz wariant ‘mini' przeznaczony dla najmłodszych przyrodników.

 

 

Ścieżka wyposażona jest w wiele tablic tematycznych oraz wiatę edukacyjną. Wokół ścieżki znajdują się także trzy miejsca postoju pojazdów.

 

Teren, przez który prowadzi trasa ścieżki jest szczególnie atrakcyjny turystycznie. Oprócz zróżnicowanej rzeźby terenu miejsce to zachwyca bogactwem gatunkowym roślin i zwierząt. W ciągu niecałych dwóch godzin wędrówki przejdziemy od lasu gospodarczego, użytkowanego przez ludzi do pierwotnej części rezerwatu ścisłego, mijając po drodze chronione gatunki roślin. Przy odrobinie szczęścia mamy także możliwość zaobserwować zwierzęta leśne, takie jak dziki, sarny, borsuki, a może nawet i jelenie, w ich naturalnym siedlisku. Obiekt jest dostępny przez cały rok, jednak najlepiej wybrać się do nas na przełomie kwietnia i maja, przed rozwojem liści. Wtedy kwitnie wiele gatunków roślin chronionych, w tym czosnek niedźwiedzi, a także jest najlepszy widok na niszę źródliskową rezerwatu wolną od listowia w tzw. "aspekcie wiosennym".

 

Oprócz zwiedzania samej ścieżki zachęcamy również do zwiedzania Górzna, jednego z najmniejszych miast w Polsce. Każdy znajdzie tam coś dla siebie – amatorów wycieczek rowerowych na pewno zainteresują trzy ścieżki rowerowe, natomiast dla osób lubiących spędzać czas nad wodą dostępna jest plaża miejska oraz wypożyczalnia sprzętu wodnego. Oprócz tego Górzno posiada bogatą bazę noclegową i gastronomiczną.    

Jeżeli zainteresował Was ten krótki opis i chcielibyście zobaczyć więcej to chwyćcie lornetki i klucze do oznaczania gatunków roślin i zwierząt i w drogę!

Pamiętajmy jeszcze, aby podczas wędrówki po naszej ścieżce edukacyjnej przestrzegać następujących zasad:

Idąc dalej trasą ścieżki opuszczamy to miejsce kierując się w górę. Trud wspinaczki rekompensuje nam piękny widok na panoramę Górzna. W tym miejscu na uwagę zasługuje także rząd świerków pospolitych rosnących po prawej stronie ścieżki. Są to szczególne okazy wyhodowane z nasion poświęconych przez papieża Benedykta XVI w maju 2006 roku, podczas jego pielgrzymki do Polski.

W głębi można zaobserwować sposób zagospodarowania gruntów niegdyś użytkowanych rolniczo. To przykład sukcesji naturalnej i gospodarczego działania człowieka, który ukazuje jak można wykorzystać efekt procesów naturalnych zachodzących w przyrodzie do celów gospodarczych - zalesień, czyli wprowadzania lasu na gruntach, na których przedtem go nie było. Dzięki takim działaniom lasów w Polsce przybywa.

 

W Polsce powierzchnia lasów ciągle wzrasta. Lesistość w okresie minionego 50-lecia wzrosła z 20 do niemal 30%.

 

Następnie zgodnie z kierunkowskazem skręcamy w lewo i wkraczamy do lasu gospodarczego, gdzie można zaobserwować codzienną pracę leśników, począwszy od pozyskania drewna, poprzez odnowienie wyciętych powierzchni, zabiegi hodowlane i ochronne. Wszystkie te prace zostały szczegółowo opisane na tablicach edukacyjnych. W tym miejscu należy zdać sobie sprawę, że las gospodarczy to obiekt w którym ma miejsce produkcja surowca drzewnego. Drewno natomiast to surowiec w pełni odnawialny, z którego powstaje ponad 30 tysięcy produktów. Ponadto produkcyjna funkcja lasu daje zatrudnienie blisko 400 tysiącom Polaków. Las zapewnia ok. 10% PKB.

 

Warto zdać sobie sprawę, że pomimo użytkowania, lasów w Polsce przybywa. Wynika to z zalesień gruntów porolnych oraz kumulacji drewna w wyniku użytkowania tylko 60% rocznego przyrostu drewna.

Każdy ar użytkowany w wyniku rębni z mocy ustawy z 21 września 1991 roku o lasach musi w ciągu następnych pięciu lat być odnowiony rodzimymi gatunkami drzew. Jest to również okazja do przebudowy drzewostanów – czyli odnowienia gatunkami zgodnymi z miejscowymi siedliskami. Działania leśników zmierzające do przebudowy lasów sprawiają, że powstaje nowe pokolenie lasów mieszanych, które przedstawiają większą wartość przyrodniczą i ekonomiczną, jednocześnie są bardziej odporne na uszkodzenia, zarówno przez czynniki biotyczne, jak patogeny, czy szkodliwe owady oraz abiotyczne, jak okiść śniegowa, wiatry, a nawet pożary lasu.

 

 
 

 

Uważni obserwatorzy na pewno zauważyli stare drzewa, rosnące wzdłuż ścieżki, z charakterystycznymi nacięciami na pniach. Są to sosny pospolite ze śladami żywicowania metodą polską. W latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku żywicę pozyskiwano z drzew. W tym celu wykonywano charakterystyczne ukośne nacięcia (żłobki, spały) na pniach drzew, przecinające kanały żywiczne. Wyciekającą żywicę zbierano do plastikowych lub metalowych kubków. Uzyskana w ten sposób żywica miała szerokie zastosowanie, szczególnie w przemyśle farmaceutycznym, chemicznym czy muzycznym. W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku zaprzestano jednak żywicowania, głównie ze względów ekonomicznych.

 

Podążając dalej, zgodnie z tabliczką kierunkową skręcamy w prawo, gdzie łączą się dwie trasy – długa z krótszą, o długości 2 km, która ma swój początek przy leśnym parkingu. Zanim dotrzemy do rezerwatu Szumny Zdrój, zatrzymajmy się jeszcze przy ogrodzeniu po prawej stronie ścieżki. Jest to szczególne ogrodzenie, ponieważ chroni przed zwierzętami chroniony gatunek drzewa - cisa pospolitego. Cis jest gatunkiem drzewa iglastego, który niemal całkowicie zniknął z lasów Europy. Obecnie, dzięki programowi realizowanemu przez Lasy Państwowe przy wykorzystaniu funduszy unijnych, oprócz ochrony istniejących stanowisk, gatunek ten jest ponownie wprowadzany do naszych lasów. W ramach tego programu w Nadleśnictwie Brodnica założono ponad 15 ha upraw cisowych w postaci małych ogrodzonych gniazd.

Mijając czerwoną tablicę urzędową z nazwą rezerwatu, zwróćmy uwagę także na znajdujący się po prawej stronie pomnik przyrody. Jest to okaz dębu bezszypułkowego o obwodzie 304 cm i wysokości ok. 29 m.

Dalej trasa ścieżki prowadzi przez rezerwat przyrody Szumny Zdrój im. Kazimierza Sulisławskiego, utworzony w 1958 roku. Jego powierzchnia wynosi ok. 37 ha. Dominującym zespołem leśnym w rezerwacie jest grąd subkontynentalny. Panującym gatunkiem jest tutaj sosna i dąb, natomiast w niższych partiach występuje grab,
a wprawne oko zauważy na pewno także lipę i buka.

 

Następnie trasa ścieżki prowadzi w lewo. Idąc wzdłuż wschodniego brzegu Jeziora Młyńskiego można podziwiać urozmaiconą rzeźbę terenu, powstałą w wyniku działania lodowca, a także rozciągający się po lewej stronie łęg olszowy. Jeżeli będziemy zachowywać się bardzo cicho, być może uda nam się zaobserwować w tym miejscu dziki zażywające kąpieli błotnych. Oprócz dzików okolice jeziora polubiły także bobry. Ślady ich żerowania, nazywane zgryzami, widoczne są po prawej stronie ścieżki, przy linii brzegowej jeziora.

 

Po przeprawie przez malowniczy jar wchodzimy w najpiękniejszy odcinek ścieżki – „serce rezerwatu”. Jego prawą stronę zajmuje ols źródliskowy, na którego skraju występuje rzadki na tym terenie czosnek niedźwiedzi. Jest to roślina, która w porze kwitnienia, czyli w połowie maja, wydziela charakterystyczny zapach odczuwalny z dużej odległości. Oprócz wspomnianego wcześniej czosnku można zaobserwować tu także kwitnący wiosną wawrzynek wilczełyko, a także lilię złotogłów, czarną porzeczkę i storczyka plamistego. Po lewej zaś stronie widzimy na zboczach pozostawione martwe drzewa, które dają schronienie i pokarm wielu organizmom. Dalej ścieżka wiedzie wzdłuż strumienia, zasilanego przez liczne źródła, a następnie jaru o wąskich, stromych zboczach, powstałych w wyniku erozji. Po pokonaniu stromych zboczy jaru dochodzimy do rozwidlenia ścieżki. Zgodnie z kierunkowskazem trasa ścieżki prowadzi w lewo. Jednakże idąc w prawo dojdziemy do tarasu widokowego, z którego rozciąga się widok na niszę źródliskową, poprzecinaną przez powalone drzewa. Po powrocie na trasę ścieżki należy po przejściu kilkuset metrów skręcić w prawo, by po chwili wyjść z lasu, na wzniesienie, z którego rozciąga się widok na zbiorniki retencyjne, a także leśniczówkę Górzno. Na wzniesieniu znajduje się drewniana wiata edukacyjna oraz wydzielone miejsce na ognisko. Przy ścieżce zobaczymy jeszcze mały sad starych odmian i dzikich drzew owocowych. Takie rosną przy każdej leśniczówce w Nadleśnictwie Brodnica. Wzdłuż zbiorników retencyjnych ciągnie się najkrótsza trasa ścieżki, przy której ustawiono tablice wyjaśniające rolę małej retencji, pracy leśników, a także zasady zachowania się w lesie. Podążając dalej, mijamy jeszcze miejsce pamięci po minionej II wojnie światowej, by dojść do tzw. placu szkolnego, na którym niegdyś zbierały się dzieci z Górzna by uroczyście rozpocząć rok szkolny.

 

 

Tu kończy się nasza wspólna droga i musimy się już pożegnać. Do zobaczenia następnym razem – przyjechać tu warto, bo tu zawsze jest pięknie.