Nazwa projektu: "Kompleksowy projekt ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe"

Zrealizowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 działanie 2.4 Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna.

Okres realizacji: 2017-2023

Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe
przy wsparciu Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych jako jednostki realizującej projekt (JRP)

Cel projektu: poprawa stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, występujących na obszarach Natura 2000, leżących na gruntach zarządzanych przez Lasy Państwowe.

Cele szczegółowe: polepszenie lub przywrócenie właściwych warunków siedliskowych, zabezpieczenie ostoi występowania i miejsc rozrodu populacji zagrożonych gatunków oraz redukcja zagrożeń, ograniczenie rozprzestrzeniania się obcych gatunków inwazyjnych.

Zakres projektu obejmował wykonywanie działań – najlepszych praktyk w ochronie gatunków i siedlisk, zgodnie z zapisami planów zadań ochronnych, planów ochrony oraz planów urządzenia lasu sporządzonych dla obszarów Natura 2000.

Katalog wykonanych prac:

• dostosowanie składu gatunkowego do potrzeb gatunku lub siedliska,
• zabiegi czynnej ochrony siedlisk (w tym np. ekstensywne użytkowanie kośne lub kośno-pastwiskowe łąk, budowa zastawek, przegród, blokowanie rowów melioracyjnych w celu utrzymania określonego uwilgotnienia),
• zabiegi czynnej ochrony gatunków (w tym: wieszanie budek lęgowych, budowa platform lęgowych, zabezpieczanie miejsc rozrodu, lęgowisk, zimowisk, sadzenie roślin żywicielskich dla motyli i in.),
• zwalczanie inwazyjnych gatunków obcych (np. czeremchy amerykańskiej, rdestowców),
• monitorowanie występowania gatunków chronionych,
• kanalizacja ruchu turystycznego (np. tworzenie i wyposażenie ścieżek edukacyjnych, tras nordic walking),
• ograniczenie drapieżnictwa (duże zagrożenie dla chronionych gatunków ptaków stanowią drapieżniki, których presję ograniczano w różny sposób, np. przez odstrzał, odłów i wywiezienie w dalsze rejony, zastosowanie odstraszających preparatów).

Zasięg realizacji projektu pn. "Kompleksowy projekt ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe"

Mapa 1. Nadleśnictwa biorące udział w projekcie oraz obszary Natura 2000, na których był on realizowany

Kliknij, aby powiększyć:

Efekty projektu

Najistotniejszym rezultatem projektu była powierzchnia siedlisk, których stan ochrony został poprawiony bądź wzmocniony poprzez przeprowadzone działania ochrony czynnej.

• powierzchnia siedlisk wspieranych w zakresie uzyskania lepszego statusu ochrony (CI): 14 893 ha
• liczba typów siedlisk objętych działaniami ochronnymi: 30 szt.
• liczba gatunków objętych działaniami ochronnymi: 32 szt.

Wartość projektu:

Całkowity koszt realizacji projektu: 30 305 005,14 zł

Kwota wydatków kwalifikowalnych: 23 379 179,85 zł

Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 19 872 302,87 zł

Nadleśnictwo Brodnica beneficjentem projektu

W 2019 roku Nadleśnictwo Brodnica zakończyło realizację projektu „Ochrona przyrody oraz ukierunkowanie ruchu turystycznego na obszarach cennych przyrodniczo na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu” współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach osi priorytetowej 4 Region przyjazny Środowisku działania 4.5. Ochrona przyrody Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko – Pomorskiego na lata 2014-2020.

W rama projektu Nadleśnictwo Brodnica podjęło się czynnej ochrony rezerwatów przyrody Bachotek, Bagno Mostki i Czarny Bryńsk oraz ratowaniu cennych siedlisk przyrodniczych w obszarach Natura 2000. Działania polegające na całkowitym lub częściowym usuwaniu drzew i krzewów z torfowisk zaplanowano na łącznej powierzchni ponad 21 hektarów. Zabieg udało się wykonać na powierzchni 17,96 ha. Na pozostałej powierzchni zadanie okazało się niemożliwe do realizacji z uwagi na podtopienie terenu. Usunięta z siedlisk masa drewna w niektórych przypadkach przewidziana była do zrębkowania, z pozostawieniem biomasy na gruncie, co również okazało się niemożliwe do realizacji. Wysokie stany wód uniemożliwiły wywóz wyciętych drzew i krzewów do rębaków, co znalazło zrozumienie i akceptację regionalnego konserwatora przyrody. Szczęśliwie udało się zrealizować prace na cennych siedliskach w rezerwatach przyrody.

Drugim działaniem w ramach projektu jest inwestycja w rozwój infrastruktury turystycznej poprzez przebudowę dojazdu turystycznego, przebiegającego przez Górznieńsko – Lidzbarski Park Krajobrazowy w celu skanalizowania ruchu turystycznego w największym kompleksie leśnym Nadleśnictwa Brodnica. Przebudowany dojazd turystyczny na odcinku 6 km skomunikował z jednej strony siedzibę Górznieńsko – Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego z tzw. „Zieloną Szkołą” i tamtejszą ścieżką przyrodniczą oraz liczne obiekty przyrodnicze jak rezerwaty przyrody Ostrowy nad Brynicą, Czarny Bryńsk czy Jar Brynicy.