Oprócz dóbr koronnych, niewielkie kompleksy leśne (uroczysko Mszano) stanowiły dobra biskupstwa chełmińskiego oraz prywatne majątki szlacheckie (uroczysko Małki oraz dobra ciągnące się wzdłuż rzeki Lutryny).

Lasy obecnego obrębu Ruda w XV-XVIII wieku były własnością biskupstwa płockiego (od rzeki Brynicy i Pissy) i wchodziły w skład tzw. klucza górznieńskiego. Fragment kompleksu głównego na północ od rzeki Brynicy stanowiły dobra biskupstwa chełmińskiego. Mniejsze kompleksy, jak Cielęta czy Wilamowo stanowiły prywatną własność szlachecką.

W połowie XIX wieku większość lasów obecnego Nadleśnictwa Brodnica stanowiła pruską własność państwową. Pierwsza wzmianka o istniejącym planie urządzenia lasu pochodzi z 1857 roku. Istnieje również operat urządzania lasu z 1897 r. dla późniejszego obrębu Mszano dla Leśnictwa Mszano, Szabda, Małki, Cieszyny na lata 1897-1917 oraz dla Leśnictwa Dębowa Łąka z 1906 r. na lata 1906-1926.

Po zakończeniu I wojny światowej lasy tworzące teren obecnego nadleśnictwa w 90-95% stanowiły własność państwową i podzielone były między nadleśnictwa: Mszano, Zbiczno, Ruda oraz część Nadleśnictwa Łąkorz – później Nadleśnictwa Mścin, należącego do Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Olsztynie.

Jako trzyobrębowe Nadleśnictwo Brodnica z obrębami Zbiczno, Ruda oraz Mszano – byłymi nadleśnictwami - funkcjonowało od dnia 1.01.1973 r. na podstawie zarządzenia nr 67/72 Dyrektora Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Toruniu z dnia 22 listopada 1972 r. w wyniku reorganizacji przeprowadzonej w Lasach Państwowych, na podstawie decyzji Naczelnego Dyrektora Lasów Państwowych, obwieszczonej w Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Nr 1 (194) poz. 8.

Na podstawie zarządzenia nr 325/79 Dyrektora Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Toruniu z dnia 31 lipca 1979 r. zn. spr. E-1-2-0113-56/79 (dostosowującego granice Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Toruniu do granic administracyjnych) przeorganizowano Nadleśnictwo Brodnica tworząc obręby : Mścin, Zbiczno i Ruda.  

Początkowo siedziba Nadleśnictwa mieściła się w baraku przy ul. Sądowej 8. W 1978 r. przeniesiono siedzibę do nowo wybudowanego budynku przy ul. Sądowej 16, który jest siedzibą Nadleśnictwa do dnia dzisiejszego.

Obecnie Nadleśnictwo Brodnica stanowi jedno z 27 nadleśnictw wchodzących w skład Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu. Położone jest na terenie woj. kujawsko-pomorskiego w powiecie brodnickim oraz woj. warmińsko-mazurskiego - w powiecie nowomiejskim.

Ciekawostki